O le aganuu lanu o le laumei ua lauiloa talu mai aso anamua. Aemaise lava, o mea aoga uma o lenei vavega-o fualaau faisua sa lauiloa e oo lava i Ancient Greece, lea o mea matagofie matagofie ua uma ona saunia ai masofa vavega e faavae i luga o le aniani ma le sua o le meli mo le toe faafouina o le tino atoa ma foliga.
Ma i aso nei e toaitiiti tagata latou te le iloa e uiga i aoga o aniani mo le tino.
O eleni e tamaoaiga i le tele o mea aoga ma vitamini , lea e mafai ona avea o se tagata puipuia mo faʻamaʻi eseese, e pei o le ate ma maʻi o le manava. I vailaau, o aniani e masani ona faʻaaogaina e avea ma mea anthelmintic, faʻapea foi i le taua faasaga i le scurvy.
E le gata i lea, o aniani ua i ai le meatotino e faʻamalosi ai mea e taʻua o mea vaivai, lea e malosi le tauʻaveina o le gasegase ma le diphtheria bacillus.
I aso anamua, ua leva ona iloa e tagata lautele, o le aoga o aniani e le mafai ona suia i le taua faasaga i ituaiga uma o vailaau faʻamaʻi ma le pipili, e pei o le aisa o loʻo i ai se mea e aʻafia ai siama, ma faʻamalosia le puipuiga o le tino. O vailaʻau faʻapitoa e faʻateleina le faʻaaogaina o aniani mo le tino, ma ua atiina ae se fuainumera tele o fualaau faafomaʻi eseese i soʻo se faʻamaʻi ma le faʻavaivaia o le tino, o le autu autu o le riki. O lea la, mo se faataitaiga, o le aniani o aniani, ua fefiloi ma le meli, o se mea lelei puipuia mo le atherosclerosis.
Faamanuiaga ma le afaina o aniani mata
O le faʻaaogaina o aniani mo se tagata i se foliga masani, e tele, aemaise lava, o nei meatotino o aniani e faʻamalosia ai le puipuiga o le tino, faʻaleleia le gaʻoina o meaai, faʻanofoina le fiaʻai, taʻitaʻia lelei le ita, faasaga i le maʻisuka ma tele isi mea aoga e fai ai aniani o se oloa taua i totonu o le fale.
Ae faatasi ai ma mea taua uma, o aniani ua i ai foi itu leaga. Aemaise lava, e le lelei tele mo le tele o tagata, le manogi manogi o aniani. Ae ui i lea, i lenei tulaga, o se mataupu o le le faapalepale patino. I mataupu e sili ona ogaoga, e mafai e se tasi ona talanoa e uiga i le matautia o aniani mo tagata e maua i le manava o le manava ma le maʻi duodenal, talu ai o aniani ua i ai le meatotino o le faateleina o le malosi o le tino, ma ua solia lenei mea mo tagata ei ai faamai faapena. E le gata i lea, o aniani e mafai ona mafua ai le ita o le tino, ina ia faʻaitiitia ai le faʻaaogaina o aniani ia i latou o loʻo mafatia i faʻamaʻi fatu.