O tamaiti mama, aemaise lava i latou e manaʻomia ona galulue, e popole i auala e avatu ai a latou tama i le vasega pepe vasega o le vasega lua. O mea moni o aso nei o le sauniuni mo le fofo o lenei mataupu e tatau ona amata mai i aso muamua lava o le fanau mai o le tamaititi, aemaise lava pe afai o se mataupu o tausisoifua i le lagolagoina o le setete.
Faʻafefea ona faʻatulagaina se tamaititi ile aso pepe?
A o lei foia lenei mataupu tuusao, e tatau i matua ona fuafua le faalapotopotoga lava ia, faamasani i le polokalame mo tamaiti ma avanoa faaopoopo mo fale tausimai.
I le teritori o le setete, o sui o le Komisi mo le Taunuuga o Kindergartens o loʻo faʻafaigaluegaina i vaega. O se talosaga talafeagai i le komiti e tatau ona tuʻuina muamua, sili atu i le masina muamua o le fanau mai o le tamaititi, aua e le lava nofoaga i togalaau ma o le lisi faʻatali e mafai ona faʻatali mo se taimi umi. A oʻo mai se laina, e logoina matua e uiga i lenei mea, ma lipoti mai e le au matataʻitaʻi le lisi o pepa e manaʻomia e matua ona saunia, faʻapea foʻi ma mea e manaomia e le tamaititi i le vasega pepe.
O le faʻagasologa mo le ulufale atu i le vasega pepe totogi e mafai ona eseese, o le mea lea, talu ai ona ua e filifili i le togalaau, e tatau ona e aoao mai le ulu ulu uma.
O le a se mea e tatau ona e iloa e uiga i le faatanoa vao?
I le faaopoopo atu i pepa aloaia aloaia, e tatau i matua o le tamaitiiti ona faamasani i latou i mea taua e pei:
- le lisi i totonu o le faatanoa vao;
- aso malolo i le faatanoa vao;
- vasega i le faatanoa vao.
O le lisi mo le tamaititi e sili ona taua, talu ai o le meaʻai o le tino olaola e tatau ona maloloina ma paleni. O meaʻai e le tatau ona faʻamalosi, fualaau faisua ma fualaau aina e tatau ona tuʻuina atu i ipu. O le tufatufa atu o mea e gaosia ai caloric e tatau foi ona tusa ai ma tulaga masani. O lea, e 25% o le taeao ma le aiga o le afiafi, 35-40% mo le aoauli ma 10-15% mo taumafataga o le aoauli.
O vasega i totonu o le faatanoa e aofia ai e le gata o masani i le aoaiga, ae faapea foi le atiina ae o le tama, i le mafaufau ma le faaletino. I le faaopoopo atu i le atinaʻeina o polokalame, i totonu o le faatanoa vao e tatau ona avea ma aʻoga faʻapitoa ma faʻasalaga i fafo. E tatau ona e fiafia i le pulega o le aso, talu ai o le a manaomia le aoaoina muamua o le tamaitiiti i le masani masani o le aso. O le mea lea, o le fetaui lelei o le tamaititi i le faatanoa o le a sili atu ona faigofie. A uma, e tele taimi e tagi ai se tamaititi i se aso pepe, ona o le mea moni e tatau ona masani tagata aʻoʻoga i manaoga masani i se saoasaoa saoasaoa. O lenei mea e mafai ona mafua ai ona ia faaopoopo atu le popolega ma iu ai ina taitai atu i le faamai.
O le a le matua e ave i le faatanoa vao?
I le aʻoga a le setete, e taliaina e le aʻoga vasega tamaiti e oʻo i le 1.5 tausaga. I le avea ai o se tulafono, o le tulaga o le taliaina i le vasega pepe o le mafai lea e le tamaititi ona fesili ma alu i totonu o le ulo ma 'ai faʻatasi.
Nusipepa tumaoti ua i ai le avanoa e sili atu ona faʻaitiitia le taua o tausaga, o nisi taimi o tamaiti i lalo ifo o le matua ua ave, e faalagolago lava i le togalaau lava ia. Manaoga mo mea e manaomia e mafai ai e le tamaititi i le faatanoa vao ona fesuisuiaʻi, e fuafua ile tausaga ma le tomai o tagata faigaluega i le togalaau.
Le faiaoga i le faatanoa vao
E tusa ai ma manaʻoga, o tiute o le tagata tausi maʻi i le vasega pepe e aofia ai:
- faʻamautinoa le saogalemu o le ola o tamaiti na tuʻuina atu ia te ia;
- le faʻavaeina i tamaiti o le filiga ma le maelega, e ala i le toleniga i taimi o pulega ma amio pulea;
- sailia fesootaiga ma tamaiti ma o latou matua;
- faʻamatalaga a matua e uiga i le amio a le tamaititi, taimi faigata faʻafitauli, aofia ai i latou i le faʻaleleia;
- faatulagaina o taimi paganoa a tamaiti;
- faia vasega i le faʻavae o polokalame faʻaleaʻoaʻoga ma aʻoaʻoga.
O le faiaoga, galue ma tamaiti i vasega pepe, e tatau ona faia ni aʻoga faafomaʻi pe maua se aʻoga faʻapitoa lona lua.