Aso faasaga i le TB

O le toatele o tagata o lo tatou paneta ua iloa o se faʻamaʻi pei o le tuberculosis , talu mai aso anamua, na ave ai ola o le faitau miliona o tagata, ma na manatu o se faʻamaʻi matautia matautia. O ona foliga manino i foliga o le tale, phlegm, hemoptysis ma le vaivai, na faamatalaina foi e Hippocrates, Avicenna ma Galen. E oʻo mai i le taimi nei, o lenei faʻamaʻi matautia, aemaise lava o ona faʻamaoniga, e mafua ai ona fefefe i se tagata, talu ai o soʻo se tasi na feiloai i se tufatufa o se wand-pathogen leaga e mafai ona maua.

I le 1982, o le Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi, faatasi ai ma le lagolagosua a le Iuni Faavaomalo e Tetee i Tuberculosis ma Lung Diseases, na faavaeina ai le World Day against Tuberculosis, ina ia mafai ai ona faatosina tagata uma i le faafitauli o le atinaeina o lenei faamai matautia. E faʻafefea ma mo le a le mafuaʻaga na faʻaalia ai lenei aso malolo, o a ni fuafuaga e puipuia ai lenei faʻamaʻi, matou te taʻuina atu ia matou tusiga.

Le talafaasolopito o le Aso Faavaomalo e Uiga i le Tusaaʻi

Mati 24 i le 1882, na iloga ai e Robert Koch se tagata iloga suʻesuʻe, lea na ia mauaina le Nobel Prize i le 1905. Na latou faailoaina se soʻo-mafuaʻaga, o loʻo taua i le aso o Koch, lea e aʻafia ai mama o se tagata, lea e mafua ai ona latou gasegase tuga.

Faamaoniga o le aso o le Aso TB o le Lalolagi - Mati 24, i le 1992 na fuafua e fetaui ma le centenene o le sailiga sili. Faʻafetai i lenei faʻasaienisi faasaienisi, o le tele o fomaʻi ma saienitisi o le taimi na maua avanoa sili atu e fuafua ai le faʻamaʻi ma lona siama. Ua totoina e tagata biochemists vailaau eseese ma antimicrobials e mafai ona fasiotia ai le mea leaga i le tino ma puipuia ai mai siama.

E leʻi pine, i le 1998, na lagolagoina aloaia e le Malo Aufaatasi le World Tuberculosis Day. I mea uma, e pei ona lauiloa, o lenei faʻamaʻi e faʻaauau pea i atunuu atinaʻe, e pei o Zimbabwe, Kenya, Vietnam, lea e tele mea e manaʻomia ai le puipuiga ma togafitiga. Mo le tausaga i le lalolagi mai le faamaʻi o le pulmonary, e 9 miliona tagata na maliliu, e tusa ma le 3 miliona na le amanaiaina.

O tausaga taʻitasi e faia ai le Aso TB International e logoina ai le faitau aofaʻi e uiga i metotia o le puipuia ma togafitiga o lenei faʻamaʻi pipisi. I le uma ai, i le avea ai o se tulafono, o lapataiga aupito sili ona taua, vave avanoa i togafitiga faafomaʻi, tosina atu i se olaga ola maloloina ma tagata matutua ma le tupulaga talavou e mafai ona suia le tulaga i le lalolagi ma laveai ai olaga o le tele o tagata e aafia i siama.

Mo le taimi muamua, i le 1912, i Rusia, na faia ai se galuega agaalofa i lalo o le igoa "White Chamomile", ma o le taunuuga lea na avea ai lenei fugalaau manaia ma faailoga o le tau faasaga i le kanesa. Ma i le taimi nei i luga o auala e mafai ona e vaʻai i tagata e faʻatau atu fugalaau moni o le chamomile paʻepaʻe, ma o tupe latou te maua e foai mo le faʻatau o vailaʻau, mo maʻi.

Fuataga e foia ai le kanesa

I le lalolagi atoa, ina ia taofia le atinaʻeina o lenei maʻi, o polokalame faapitoa ua i ai e puipuia ai ma iloa ai le faʻamaʻi, faʻapitoa, faʻamalamalamaga, tui ma le toe faʻasalaina o le faitau aofaʻi. E le gata i lea, o falemaʻi faafomaʻi ma faʻamalosi, falemaʻi mo tagata mamaʻi ua tatalaina e puipuia ai tagata mai le faʻafesoʻotaʻi ma tagata lautele o le tootoo o le gasegase, o fualaau fou fou ma sili atu ona lelei ua faʻatau e faʻatau ma puipuia faʻamaʻi.

O le International Day against Tercerculosis na valaau mai ia i tatou uma e mafaufau i le faafitauli oi ai nei, aua o lo tatou lumanai o loo i o tatou lima.