Omo Vaitafe


O se tasi o vaitafe tele o Itiopia o Omo (Omo River). O loʻo tafe i le itu i saute o le atunuʻu ma e aofia ai le tele o vaʻa puipuia ua i ai se sosaiete tulaga ese ma ni mea taua.

Faamatalaga lautele e uiga i mea manaia


O se tasi o vaitafe tele o Itiopia o Omo (Omo River). O loʻo tafe i le itu i saute o le atunuʻu ma e aofia ai le tele o vaʻa puipuia ua i ai se sosaiete tulaga ese ma ni mea taua.

Faamatalaga lautele e uiga i mea manaia

O le vaitafe e afua mai i le totonugalemu o Ausetalia Highlands ma tafe atu i le Vaituloto o Rudolf, o lona maualuga e 375 mita. O le Omo e sopoia tuaoi o Kenya ma Sudan i Saute, ma o lona umi atoa e 760 km ma. O le auʻauna sili o Gojab ma Gibe.

O le malo o le setete i totonu o le pesini na amata fausia le tele o eletise eletise. E tatau ona latou tuʻuina atu Addis Ababa e aunoa ma le faalavelaveina o le eletise. Ua i ai nei 3 malosiaga eletise eletise o loʻo faʻatinoina iinei, o le gafatia oi latou taʻitasi e 1870 MW.

O se tasi o nofoaga pito sili ona faigata i Etiopia o le vanu o le Vaitafe o Omo, o lea na le mafai ai e colonialists ona laasia iinei. I le taimi nei, o nei teritori ei ai se laʻau faʻapitoa ma fauna, e pei foi o le 'aina e ituaiga eseʻese, lea e mafua mai i lo latou faʻamuamua faatosina mai tagata tafafao mai le lalolagi atoa.

Ituaiga o le Vanu Omo

O le toatele o tagata Aboriginal e nonofo i le talafatai, o lo latou ola e fesootaʻi vavalalata ma vai. Na atiaeina e tagata tagatanuu ni tulafono faale-natura ma le tamaoaiga, e iloa ai le fetaui lelei ma le tau faigata, e fetaui lelei ma le lamala ma le vaitau o le vaitau. Ina ia faʻavaivaia le fanua, e faʻaaogaina e ituaiga o laʻau eleʻele lea e lafoaʻi ai le vaitafe.

A maeʻa le vaitau timuga, amata ona tupu le tapaa, maiisa, sorghum ma isi mea totō. I le vanu o le Vaitafe o Omo, latou te fafagaina povi, tulimanu manu feʻai ma iʻa. I o latou olaga i aso faisoo, e le gata o le susu, paʻu, aano o manu, ae o le toto foʻi, ma o le lisi o agaifanua e aofia ai le tau, o le tele o le tupe e totogi e le aiga o le faato'āfaiavā i le aiga o le tamaʻitaʻi.

I le vanu o le Vaitafe o Omo, e 16 ituaiga muamua, o mea sili ona taua e pei o Khamer, Mursi ma Karo. E masani ona latou tau le tasi ma le isi, ma e iai i latou i gagana eseʻese ma gagana. O tagata Aboriginal e ola e tusa ai ma tu ma aga masani, fausia fale mai vao ma vao, aua le mamafa i lavalava ma le tumama. Latou te le amanaiaina malo, o tulafono a le setete, ma le manatu o le matagofie i totonu ia i latou, e matua ese lava mai le taliaina lautele.

O se mea manaia

I luga o auvai o le Vaitafe o Omo i tafatafa o le nuu o Kibish, sa maua ai e saienitisi mea tau ario, o mea sili ona anamua. O i latou o sui o Homo helmei ma Homo sapiens, ma o latou tausaga e sili atu i le 195,000 tausaga. O lenei teritori o loʻo aofia i le UNESCO Heritage List.

Manu feʻai

O le vaitafe o se vaega o paka a le atunuu : Mago ma Omo. Na fausia e puipuia ai se manu uiga ese ma le ola laau. O iinei e ola ai le 306 ituaiga o manulele, o le sili ona lauiloa i latou o:

Mai mamanu i luga o le talafatai o le Vaitafe o Omo, e mafai ona e vaai i cheetahs, lion, leopard, giraffes, elephants, buffalo, agaland, south, colobus, zebra Berchell ma vaʻa.

Vaega o le asiasiga

E leai lava ni atinaʻe turisi, e leai se lagolago mo tagata malaga. E seasea lava ona faatulagaina ni malaga i le vanu o Omo, ma o tagata tafafao maimoa e mafai ona o mai faatasi ma se taʻiala ma se sikola e tatau ona faʻaauupegaina.

O nei fesoasoani e manaʻomia pe a osofaia oe e tagata o le atunuʻu. O se mea matautia le faʻaaluina o le po i le vanu o le vaitafe o Omo, peitaʻi, o nisi pito i luga o le vaitafe, o le manaʻo e faʻamaonia o latou neura, o loʻo tumau pea le tolauapi iinei.

E faʻapefea ona oʻo i ai?

E mafai ona e oʻo atu i le Vaitafe o Omo i tafatafa o vaitafe, i luga o le taavale i luga o auala 51 ma le 7, faʻapea foʻi ma vaalele. I luga o le talafatai na fausia ai se tamai auala, na taunuu ai i luga e na o ni lava vaalele o vaalele a le atunuu. O le mamao mai le laumua o Etiopia i le vanu e tusa ma le 400 kilomita. O le agai i luga o le talafatai e mafai ona na o ni tapuni tapuni, e leai lava ni auala.