- Lauga: Itumalo Tutotonu, Riga, LV-1050, Latvia;
- Faʻamaumauga: 1234;
- Telefoni: +371 67 224 028.
Faʻasaga i tua o le Old Riga, le Lotu Lutheran St. O Ioane e iloga i se tulaga e le masani ai. I totonu o lona fausaga, o elemene taua o le Gothic ua tuai, ituaiga paʻu oona e fusia faatasi, o le North Renaissance ma Mannerism faʻalelei e lagona. Ae o le mafuaaga mo sea ituaiga tuufaatasiga o ituaiga ma vaitaimi e le o le faatinoina o se galuega faatino tulaga ese, ae o se talafaasolopito faigata o le malumalu, e tumu i mea leiloa, faatafunaga ma le tele o taumafaiga e toefuatai lenei fale anamua.
O le fanuatanu o le au monokeni Livonian
I le 1234 na fausia ai e le Epikopo o Riga se fale fou i tafatafa o le Faletalimalo o Dome . Na tonu ia te ia e tuu atu i luga o le faatoʻaga muamua i le au faipule Roma. O le mea na taua i lena taimi, na maua ai e le Polokalo Katoliko se fanua mo le fausiaina o lona malumalu. O le falesa fou, na faaigoa ia John le Papatiso, sa sili ona tauagafau - o se tamai falesa, o se fale e tasi le tasi ma se potu vaapiapi, i totonu e ono pusa ma nisi fata faitaulaga tafatafa.
O tagata o le taulaga e le fiafia tele i le au failotu lemu i a latou pusa uliuli uumi, e pei o le Poloaiga atoa a le Livonian, lea na latou usitaia. O le mea lea, i totonu o le aai e masani lava ona i ai ni faʻailoga. I le 1297, na osofaia ai e le au fouvale o Riga i le lotu a St. John, talepe le taualuga ma faapipiiina se fausaga mo catapults lea na osofaia ai le Maota o le Faasologa, lea e tu lata ane. Ae e leʻi tuulafoaʻia e le Dominicans lo latou malumalu, toe fausia, ma ina ua mavae sina taimi ua faalautele, faatauina mai le fanua tuaoi tuaoi. Ona maua ai lea e le falesa o Gothic i foliga o vaitusi vaapiapi vaapiapi e faasaga i le tulaga o puipui tetele piliki.
Ae ui i lea, o le tetee o tagata o nuu ma monokeri e le taofia. I le faaiuga o le seneturi lona 15, o le malumalu ma le maota na oʻo i lalo o se osofaiga a i latou na le fiafia i le tele o le faoa faamalosi o tagata nofomau o Riga. Ma o le taimi lenei o le manumalo mo tagata o Riga. I ni nai tausaga mulimuli ane na tuliesea ai i latou e le taulaga mai Riga. Na alu lava e aunoa ma le faamasaa toto. Sa o atu faifeau i le Eseta i le puipui o pa puipui o le aai, ma na le mafai lava e tagatanuu o Riga ona latou faatagaina i latou pe a latou toe foi mai.
Toe foi mai o le tulaga o le ekalesia
I le 1582, na filifili ai le tupu Polani e faamalosia le tulaga o le Ekalesia Katoliko. Ina ia faia lenei mea, na ia faafesuiai le ekalesia a St. John, ma pasi atu i le nuu Lutheran, o le ekalesia a Iekaba, lea na ia pipii atu i ekalesia Katoliko.
Mulimuli ane, na toe faafofoga tatalo i puipui o le lotu vaivai. Na atili ai ona faateleina le au failotu, ma o le fesili i le faateleina o le malumalu ua avea. I le taimi o le fausiaina o le fatafaitaulaga fou ma le itu i tua, na faʻaaoga ai elemene masani o Mannerism i lena taimi.
E tele taimi ua faʻaumatia ai le Ekalesia Lutheran St. St. John, ae le o le toʻasā ma le faalumaina o tagata, ae e ala mai i se tulaga faʻafuaseʻi. I le 1677, na mafatia ai le malumalu mai se afi tele i le taulaga, ma i le 1941, na ulufale mai ai se faletalimalo i le falesa. O taimi uma lava, o le toe fausiaina sa faʻatinoina, faʻateleina elemene fausaga e ese mai i lenei po o lena vaitau. O se taunuuga, o le ekalesia a St. John i Riga ua maua se tulaga ese ma le tulaga ese i lona ala.
O le a le mea e vaʻaia?
I le faaopoopo atu i le matagofie o le fausaga atafale ma le matagofie o teuteuga o totonu o le malumalu, o le a fiafia tagata tafafao maimoa e vaaia elemene le masani ai o le fausaga. E fesoʻotaʻi ma tala matagofie ma taʻaloga, lea, i le ala, tuʻufaʻatasi le numera "2". O nei:
- lua faatagata (Solomey ma Ioane le Papatiso);
- lua maa ulu i luga o foliga o le ekalesia;
- o se faʻamanatuga faʻatoʻaga tuʻufaʻatasia i faifeʻau e toʻalua.
O le faatagata o Ioane le Papatiso na avea ma faailoga o le faatuatua, tatala ma le faigofie o tagata Lutheran masani, ae o le faatagata o Solomey, o loo uuina se ipu ma le ulu o John, o le faatusa lea o le maoaʻe ma le taufaasese a le pulealii Katoliko tamalii. O le mea e ofo ai, o le leaga na sili atu ona malosi nai lo le lelei, o le ata o Ioane e le mafai ona tatalia le osofaiga o le taimi, ma i le 1926 na suia ai se kopi. Solomea ua leva ona tu mai le lona fa lona tulaga, ua ola mai i faalavelave faalenatura, osofaiga ma taua.
I le itu i saute sisifo o le falesa o St. John e mafai ona e vaʻai i matala maa ma gutu matala. E lua lomiga o le faʻamoemoe o nei ulu. E tusa ai ma le uluai manatu, na latou logoina tagata o le taulaga e uiga i le amataga o le lauga e auala atu ia i latou. E i ai foi i latou e talitonu o nei gutu maa na faʻaaogaina e toleni ai faifeʻau. Sa tatau ona latou faitauina tatalo e ala mai ia i latou ma le leotele ina ia mafai ona faalogoina e oo lava i le auala o Grecinieku.
O le tala a le au monike e toʻalua o loʻo tuʻuina atu i le valea o tagata. O uo a le au failotu na mananao e tuua se sailiga i le talafaasolopito ia i latou lava ma lagona ai afai latou te faaaluina le tele oo latou olaga i le puipui o le malumalu, o le a faitauina i latou o ni tagata paia. Sa nonofo i latou i le falepuipui mo se taimi umi, o tagata o le aai sa ofuina meaai ma vai mo i latou. Ae ina ua mavae le maliliu o faifeau, e leai se tasi na ia aveina a latou pepa mo se tulaga lelei tele, ma e le i tuuina atu ia i latou le foliga o le au paia, aua e le o le faatuatua paia na siitia ai le "maturo", ae o le faamaualuga le maua.
E faapena foi i le St. John's Lutheran Church e mafai ona e vaai:
- fata vali o le seneturi XVIII;
- nofoa o le 1846;
- lanu tioata e le masani ai na faia e E.Tode;
- Y. Rosenthal's atavali "O Le Faasatauroga";
- apa o le apa, e ese mai i isi ekalesia e le o luga o le olo, ae i luga o le faitotoa autu.
Ma e mafai foi ona e alu i le konaseti o musika ola okeni, lea e faia soo i le lotu. O le okeni na sau iinei i le 1854, ae i le faaiuga o le 1990 na suia ai se mea fou na foai atu i le ekalesia a St. John e le nuu Lutheran o Udevalle (Suetena).
O le ulu atu i le malumalu e leai se totogi, e mafai ona e tuʻuina atu foaʻi tauofo.
Aso Gafua o se aso e alu ese.
Mai le Aso Lua i le Aso Toonai, e tatalaina le falesa mai le 10:00 i le 17:00, i le Aso Sa mai le 10:00 i le 12:00.
E faʻapefea ona oʻo i ai?
O le St. John's Church o loʻo i le eria o Old Riga , i luga o le auala o Jana 7. O taʻavale lata ane lata ane a le lautele:
- numera 5, 7, 8 (gaioralā opera);
- trolleybus Numera 8,9 (Rātslaukums).
E le gata i lea e mafai ona e savali na o vae, aua o le teritori atoa o le Aai Tuai o se vaega o loʻo i ai.